Heb jij wel eens nagedacht over wat er gebeurt wanneer je (deels) arbeidsongeschikt wordt? Dat zijn geen leuke dingen om over na te denken, maar het kan je wel overkomen. Daarom is het van belang om na te gaan welk vangnet er bestaat voor jou. Een belangrijk vangnet dat er bestaat in Nederland is de WIA, oftewel de Wet Werk en Inkomen uit Arbeidsvermogen. We bespreken alle belangrijke zaken die je moet weten over de WIA-uitkering.
Na 2 jaar
De WIA-regeling wordt van kracht wanneer je na twee jaar ziekte nog niet beter bent. De eerste twee jaar moet een werkgever je loon blijven doorbetalen, maar in veel gevallen hoeft dat na die twee jaar niet meer. Je kunt dan bij het UWV een WIA-uitkering aanvragen. Dat doe je uiterlijk in week 93 van je ziekte. Je wordt dan gekeurd om te bepalen voor welk percentage je arbeidsongeschikt bent.
Je moet ervoor verzekerd zijn
Erg belangrijk om te beseffen is dat het vangnet dat de WIA is niet gratis is. Je draag er zelf aan bij op het moment dat je gezond bent. Ben je er niet voor verzekerd, dan kun je er ook geen gebruik van maken. Gelukkig ben je er automatisch voor verzekerd wanneer je in loondienst bent bij een Nederlandse werkgever óf ambtenaar bent. Als zzp’er liggen de zaken anders: dan moet je een vrijwillige WIA-verzekering afsluiten bij het UWV op het moment dat je nog gezond bent.
Minimaal 35 procent arbeidsongeschikt
Om van een WIA-uitkering gebruik te kunnen maken, moet je minimaal 35 procent arbeidsongeschikt zijn. In eerste instantie is dan de WGA (werkhervatting gedeeltelijke arbeidsgeschikten) van toepassing. Deze loongerelateerde uitkering duurt 3 tot 24 maanden, bedraagt de eerste twee maanden 75 procent en daarna 70 van het WIA-maandloon en kan eventueel opgevolgd worden door een vervolguitkering of loonaanvullingsuitkering. Deze regeling is ook van kracht wanneer je nog in behandeling bent voor je aandoening. Wanneer je volledig en duurzaam arbeidsongeschikt wordt verklaard en men dus verwacht dat je ook in de toekomst niet zult kunnen werken, wordt de IVA (inkomensvoorziening volledig arbeidsongeschikten) toegekend. Deze bedraagt 75 procent van het laatste maandloon voordat je uitviel.
Herkeuring kan einde uitkering betekenen
Dat je nu een WIA-uitkering krijgt toegewezen, wil niet zeggen dat je hem eeuwig behoudt. Het is immers mogelijk dat je medische situatie in de tussentijd verbetert. Dit kun je zelf wel verzwijgen voor het UWV, maar als die óf je werkgever om een herkeuring vraagt, kan alsnog worden vastgesteld dat je arbeidsongeschiktheidspercentage is veranderd. Dit kan leiden tot het stoppen van je WIA-uitkering. Dat kan ook het geval zijn wanneer je gedurende een langere tijd meer dan 65 procent van het loon dat je verdiende voordat je uitviel (het maatmanloon) verdient. Maar een verslechtering van je medische situatie kan dan eventueel ook weer gevolgen hebben voor je uitkering.
De WIA is dus geen gratis geld en ook niet iets waar je automatisch voor de rest van je leven op kunt rekenen. Zorg als zzp’er op tijd zelf voor een vangnet voor arbeidsongeschiktheid, zodat je op het moment suprême niet met lege handen blijft zitten.
